Opvallende oorzaken zijn verder de samenstelling van het menu (45,2%) en specifieke dieetwensen (11,1%), zoals veganistische of vegetarische, glutenvrije, halal of koosjere opties. Ook wie het organiseert, inclusief de taakverdeling (24,9%), of waar het kerstdiner plaatsvindt (16,9%), zorgen voor stress. Datzelfde geldt voor de keuze wie wel of niet zijn uitgenodigd (5%) en onderlinge spanningen tussen aanwezigen (18,3%), evenals de kosten en hoe deze zijn verdeeld (11,1%). Ten slotte dragen ook welke outfit je aantrekt (28,3%) of de verwachtingen met betrekking tot cadeaus (29,9%) bij aan de kerststress.

Voor bijna de helft begint de kerststress pas op de dag zelf (9,3%), een dag van tevoren (11,6%) of hooguit enkele dagen van tevoren (24,6%), wijst het onderzoek van Made for Moments uit. Maar voor een aanzienlijk deel van de respondenten met stress begint de ellende al een week (18,3%) of enkele weken (24,6%) van tevoren. Anderen beginnen al een maand (5,8%) of zelfs enkele maanden (5,8%) van tevoren te stressen.

"Als maanden van tevoren al vastligt dat je van de ene naar de andere plek moet haasten, doet dat de voorpret weinig goed”

Ergernissen overschaduwen kerstsfeer

Kerst wekt bovendien bij meer dan de helft (55,4%) van de respondenten ook irritatie op. “Het is enigszins strijdig met de kerstgedachte, maar ik denk dat we het allemaal wel herkennen”, aldus Pauwels. Vooral een ongunstige of oneerlijke planning (24,6%), het vroeg claimen van momenten (43,3%) en de verplichting om erbij te zijn (45%) leiden tot ergernis. Ook onderlinge spanningen worden veel genoemd. Zo raken respondenten geïrriteerd door de aanwezigheid van mensen die zij er liever niet bij willen hebben (14,9%), storend gedrag van volwassenen (27,2%) of kinderen (9,4%), of zelfs ruzie aan tafel (6,7%).

Daarnaast ergeren zij zich aan praktische zaken, zoals de lange duur (15,2%) van het kerstdiner, de ongunstige locatie (6,7%), of het gebrek aan hulp voor de organisator (13,7%). “Een van de respondenten maakte zelfs mee dat zij drie uur in de keuken had gestaan, om vervolgens de schoonfamilie te ontvangen die ruim een uur te laat was én al had gegeten”, stelt Pauwels.

Andermans outfit (2%) of de uitwisseling van cadeaus die niet aan de verwachtingen of afspraken voldoen (12,6%), zijn eveneens een bron van ergernis. Dat geldt bovendien ook voor te hoge kosten (8,2%) of de verdeling van de kosten (6,7%). Als het eten dan ook nog eens tegenvalt (8,2%) of er te veel wordt gedronken (6,4%), is het snel over met de pret.

"Een van de respondenten maakte zelfs mee dat zij drie uur in de keuken had gestaan, om vervolgens de schoonfamilie te ontvangen die ruim een uur te laat was én al had gegeten”

 

Helft viert kerst buiten traditionele kerstperiode

Kerstdiners zijn overigens niet langer voorbehouden aan de traditionele kerstperiode. De meerderheid (59,3%) van de Nederlanders neemt deel aan kerstdiners die niet op kerstavond, eerste kerstdag of tweede kerstdag plaatsvinden. “Met zo veel kerstdiners én nog meer tafelgenoten om rekening mee te houden, kun je vaak gewoon niet anders”, stelt Pauwels.

De meeste Nederlanders schuiven jaarlijks aan bij twee (38,2%) of drie (34,8%) kerstdiners. Een minderheid (8,7%) houdt het bij één kerstdiner. Bijna één op vijf (18,3%) is daarentegen welkom bij vier of meer kerstvieringen.

Twee op de drie (66,3%) respondenten verdeelt dan ook de taken, wijst het onderzoek van Made for Moments uit. Bij een derde (33,7%) verzorgt één iemand het diner, al wisselt het bij één op de zes (15,4%) wel elk jaar wié dat is.

Vrienden sterk vertegenwoordigd aan kersttafel

Vrienden zijn sterk vertegenwoordigd bij het kerstdiner. De helft van de Nederlanders (49,2%) nodigt hen met kerst uit aan tafel. “Waar kerst vaak traditioneel als een familiefeest wordt gezien, zien we tegenwoordig een moderne invulling”, aldus Pauwels.

Naaste familieleden zijn daarentegen nog steeds het meest aanwezig aan de kersttafel. De eigen partner (87,6%), familie (90,2%) en schoonfamilie (78,9%) zijn er bijna altijd bij. Maar het komt dan weer zo goed als nooit voor dat – al is het voor de lieve vrede – ook de ex-partner (1%) of zelfs de ex-schoonfamilie (0,7%) aanschuiven. Meer respondenten delen het kerstdiner met collega’s (15,2%) of buren (2,6%).

Nederlanders vieren kerst voornamelijk in kleinere gezelschappen. Twee derde (66,9%) van de deelnemers zit met maximaal tien personen aan tafel, waarvan een deel (8,7%) kerst zelfs met vijf of minder personen viert. De rest zit aan tafel met een gezelschap van elf tot vijftien (22,9%), zestien tot twintig (6,2%) of meer dan twintig (4,1%) personen.

Over dit onderzoek van Made for Moments

Aan dit onderzoek van Made for Moments deden 621 respondenten mee uit Nederland en België. In totaal namen 562 vrouwen en 57 mannen deel aan het onderzoek, 2 personen gaven geen geslacht op.